Creativiteit, ontspanning, experimenteren, spelen... Het houdt me al heel lang bezig. Tegelijk vind ik het rete-moeilijk om mezelf toe te staan de ruimte daarvoor te nemen. Want hé, die lijst met dingen-die-gedaan-moeten-worden en klusjes-die-nu-moeten-gebeuren voelt veel dringender en belangrijker dan een beetje spelen. De dingen goed willen doen en anderen plezieren zit nou eenmaal in de aard van dit beestje. Maar die ellenlange en bodemloze lijst is wel onbegonnen werk. Vooral als ik niet eerst heb gezorgd voor mijn energie, mezelf heb geïnspireerd en mijn creativititeitsspier een workout heb gegeven.... En daar heb ik creativiTIJD voor nodig. Jij ook? Het gaat niet vanzelf (blijkbaar) Ik kwam vandaag nog een Facebook post tegen die ik vier jaar geleden schreef. Over wat ik bedacht om mezelf uit te nodigen om te blijven maken, ontdekken, klooien. Want het gaat - blijkbaar - niet vanzelf. Toen ook al niet. Wat ik schreef: “De afgelopen tijd wat (teken)dingen voor mezelf bedacht. Een soort 'note-to-self': • Een visual journal bijhouden in de Midori*. Geen getwijfel meer over waar ik dat ga doen. Ideeën, krabbels, experimenten en inzichten op één plek. • De (werk) dag beginnen met geklooi en gefröbel. Het hoeft niets te zijn, niets te worden, nergens op te lijken. Ik leer er iedere keer weer iets nieuws van én het geeft een boel (creatie)energie. • Leren van anderen door een Spark File bij te houden van mooie dingen die mij inspireren. • En klooien. Veel meer aanrommelen en klooien (of had ik dat al gezegd?)...” Maar speeltijd maakt wel een enorm verschil... Waarom blijf ik maar zo op dat klooien hameren? Nou, omdat ik vier jaar later en vele ups en downs rijker echt wel heb gemerkt wat het verschil is. Het verschil tussen mijn energie en creatiekracht als ik mezelf de tijd heb gegeven om te spelen, en wat er gebeurt als ik daar de tijd NIET voor neem omdat ik me maar blijf focussen op het afwerken van het vinklijstje. Een patroon waar ik keer op keer inschiet en wat ik alleen doorbreek door stil te staan en tijd te nemen. Tijd die ik niet lijk te hebben als ik me blijf vastbijten in de gedachte 'als ik dit heb gedaan, dan heb ik tijd om...' Herkenbaar? Misschien wel, want er zijn boekenkasten vol geschreven met zelfhulpgidsen over persoonlijke effectiviteit, plannen, tijd maken voor wat belangrijk is.... Ik weet het, want ik heb een groot deel van die boeken gelezen. Toen ik laatst weer het boek van Tony Crabbe er bij pakte (Nooit meer te druk), las ik dat we het makkelijker vinden om ons maar blijven vast te bijten en door te gaan, in plaats van pas op de plaats te maken en (nieuwe) keuzes te maken. Keuzes waarvan we echt wel wéten dat ze beter zijn... Er is geen speelruimte als we blijven hangen in lijstjes afwerken Dus. Het is makkelijker om druk te blijven doen en leeg te lopen en op den duur vooral dingen doen die niet eens meer zo belangrijk zijn, dan te kiezen voor spelen en klooien en zo ruimte in je hoofd en lijf te krijgen om wél te kiezen voor het werk waar we het verschil mee maken of waar we blij van worden. Flinke zin. Ik weet het. Bottom line: kiezen voor spelen is dubbel lastig als we het druk hebben. Maar spelen is van levensbelang! Want hoe komen we anders op ideeën? Hoe nodigen we anders onszelf uit om uit het doosje te denken? Hoe kunnen we zorgen voor plezier vóórdat we aan het werk gaan, in plaats onszelf pas plezier te gunnen als we het 'verdiend' hebben? Ik spreek voor mezelf he... Wat je kunt doen? Kiezen voor plezier. Spelen, plezier, klooien... Je mag er je eigen draai aan geven. Voor iedereen is dat wat anders en je weet zelf het beste wat voor jou voelt als spelen, wanneer jij plezier ervaart. En hoe lang je daarvoor uittrekt kan ook iedere keer anders zijn. Soms heb ik niet zoveel tijd en ga ik alleen maar 5 minuten doe-maar-watten. Andere keren heb ik een ochtend zonder afspraken en kan ik mezelf een uur verliezen in schrijven, of tekenen. Je hoeft alleen de keuze te maken het belangrijk genoeg te vinden om iedere dag wat tijd te nemen. Net als voor tandenpoetsen, je mail te checken of de hond uitlaten. Heb je de keuze gemaakt? Mooi. Daar begint het mee. Tijd voor de volgende stap. Mij helpt het om te bedenken wat ik dan zou willen of kunnen doen. Ik bedenk wanneer ik het zou kunnen doen (ik doe het 's ochtends voordat ik me verlies in werk, anders komt het er écht niet van). En ik maak het mezelf zo makkelijk mogelijk. Ik leg het de avond van tevoren klaar, dan kan ik er niet meer omheen. Ik bedenk mini-opdrachtjes, zodat ik niet het excuus opwerp dat ik er geen tijd voor heb. Want ik wéét dat ik dat doe. Na afloop sta ik er even bij stil (meestal maar een paar seconden): wat was fijn, hoe voel ik me nu? Als het niet fijn was, of ik me er niet lekker door voel: hoe komt dat dan en wat kan ik morgen anders doen om het wél fijn te laten zijn? Wat helpt jou? Maak bijvoorbeeld een stapel kaartjes met verschillende opties en trek er één van. Of maak er een X-dagen project van. Iedere ochtend 5 minuten dansen. Of 10 minuten aan een stripverhaal werken. Doodelen. Uit het raam staren en figuurtjes in wolken zien. Piano spelen. Tekenen (hier heb je een zesdaagse ontdekkingstocht om dat op te starten). Wat ook maar werkt voor jou. Hieronder vind je een toestemmingsformulier voor jezelf, als je dat helpt. Probeer het eens. Je creatieve geest zal je er dankbaar voor zijn. En anderen misschien ook. Ga je het doen? Laat het me weten hieronder!
*Midori = Travelers Notebook: een leren omslag met verschillende notitie/schetsboeken die je naar wens er in en uit kunt halen. Perfect voor verslaafden aan schets- en schrijfboekjes. Hoewel ik nog steeds blijf zoeken naar hét ultieme alles-in-één-teken-en-schrijfboek. Heb je een tip?
0 Comments
Ik hou van miniprojectjes. Vooral van projecten die met een minimum aan materiaal, tijd en inspanning een groots effect kunnen hebben. In de loop van de afgelopen jaren heb ik een paar keer een miniboekje gemaakt, dat ik vulde met waar ik op dat moment dan ook maar zin in had. Geïnspireerd door 'zines' en de eenvoud en beperking van een handzaam formaat en een behapbaar aantal bladzijdes. Daar houden onze hersens van, van afgeronde dingen. Vooral die van mij (en ik zal vast niet de enige zijn, toch?). Vandaag bedacht ik dat ik er mijn CreativiTIJDsproject van kon maken, en meteen met jou delen: hoe je een miniboekje kunt maken uit één vel papier. Om in kliederen, te klooien, te tekenen, te schrijven, of misschien wel alles tegelijk. Zo'n miniboekje maakt mijn dagelijkse creativiTIJD aantrekkelijk om te doen, en ik heb snel een 'boekje vol'. Een fluitje van een cent. Pak een vel papier en een schaar, download de PFD en volg deze stappen om je eigen miniboekje te maken. Stap 1 - Vouw het vel papier in de lengte en in de breedte doormidden. Vouw weer terug. Stap 2 - Vouw de buitenkanten naar het midden toe, en vouw weer terug. Je hebt nu een vel papier in 8 gelijke delen 'gevouwen' Stap 3 - Knip of snij het vel papier langs de middenlijn in zoals aangegeven op de PDF Stap 4 - Je hebt nu een vel papier met een inkeping in het midden. Vouw het vel in de lengte doormidden en druk vanuit de buitenzijdes naar binnen Stap 5 - Vouw nu dubbel tot een boekje. Tadaaa! De PDF met de handleiding kun je ook als een boekje vouwen, dan heb je een goed voorbeeld (en extra geoefend). En nu? Nu kun je dat boekje vullen. Je hebt acht pagina's om op los te gaan! Vul het bijvoorbeeld met:
Bonustips Leuk project om samen met je huisgenoten, kind of collega's te doen. Allemaal hetzelfde thema of juist verschillend. Wat bedenken jullie allemaal? Vouw alvast een paar extra boekjes. Je kunt ook gekleurd papier, (dikker) tekenpapier, of een groter vel gebruiken. Heb je een voorraadje voor als je een nieuw thema hebt bedacht! Maak er ook een passende/verrassende omslag bij. Zo'n boekje kun je makkelijk bij je steken en 'on the go' tekenen en schrijven. Veel plezier! Ruimte maken voor creativiteit.... Zo lang als ik het me kan herinneren ben ik op zoek naar dé manier om daar de ruimte, de rituelen, de tijd en plaats voor te maken. Ik ben namelijk altijd op zoek naar 'de manier om..' of met de vraag 'hoe kan ik...' te beantwoorden. Mijn brein doet dat automagisch, daar hoef ik niks voor te doen. Meestal is dat heel handig, en soms ook helemaal niet. Want er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden, en één stappenplan volgen sluit de deuren naar allerlei andere mogelijkheden. En creativiteit floreert door mogelijkheden. Ik ging op zoek naar mogelijkheden, in plaats van een stappenplan of methode. Ik weet inmiddels wat werkt voor mij, welke opties ik allemaal open moet houden, waar ik gebruik van kan maken. Maar er is meer nodig om de mogelijkheden de benutten. Het moet belangrijk zijn. Ja. En dan niet het 'ik vind het heel belangrijk om te doen'-soort van belangrijkheid. Maar het belang dat dringend genoeg is om er actie op te ondernemen. Het moet een prioriteit zijn. Voor mij is het een prioriteit omdat die creativiteit heeft er voor gezorgd dat ik uitdagende tijden in mijn leven ben doorgekomen. Dat ik continu leer en nieuwe dingen ontdek, over mezelf en de wereld om me heen. Het element van creativiteit - oplossingen vinden voor problemen, of verbeterideeën, of gewoonweg plezier maken - zorgt dat ik plezier heb in mijn werk en in mijn leven. Het gaat alleen niet vanzelf, want creatiekracht komt uit een spier die getraind wil worden. Zodat ie bij uitdagende tijden sterk genoeg is om z'n werk te kunnen doen. Daarnaast moet ik er voor open staan. Dat betekent - voor mij - dat ik 'de mogelijkheid moet bieden'. Ruimte maken. Die ruimte is er niet als ik mijn dag van ochtend tot avond vol plan. Vol met taken, klusjes, telefoontjes, overleg, plus alles wat moet en hoort. Eten. Opruimen. Slapen. De was doen. Boodschappen. Op de automatische piloot als een vinkjesmachine door mijn dag ploeter. Ik hoop vaak dat als ik alles gedaan heb wat gedaan moet worden, dat ik dán rustig kan gaan zitten en tijd aan mezelf en mijn creativiteit geven. Werkt dat? Nee. Ruimte moet ik máken. Ruimte in de tijd, en ruimte in mijn hoofd. Met mezelf afspreken dat ik in die ruimte vrij ben om te doen en laten wat zich aandient. Een impuls volgen, zin krijgen om te creëren en daar op kunnen inspelen. Wat ik daar voor nodig heb is bewustzijn, een moment in mijn dag - de vroege ochtend werkt voor mij het fijnst, want dan is mijn hoofd nog niet op hol geslagen en heb ik er de rest van de dag het meest profijt van - en mezelf toestemming geven om die vrije ruimte te nemen om te doen wat goed voor mij is.
En misschien is dat ook de manier waarop dat voor jou werkt. Een moment of tijdsblok of plaats in je huis of in je agenda om die openheid te kunnen bieden aan creativiteit. Ik noem het al jaren CreativiTIJD. En ik heb nu een manier gevonden om die op zachte en flexibele wijze in mijn dag te weven. Toch een stappenplan? Nou ja, niet echt. Wel een aanpak die voor mij werkt. In de vroege ochtend neem ik Kairos-tijd. Dat is mijn benaming om tijd als ruimte te zien, om in een periode mezelf te kunnen en mogen wijden aan mijn eigen zuurstofmasker. Zelfzorg. CreativiTIJD hoort daar voor mij bij. Ik heb een stapel kaartjes gemaakt met dingen die ik fijn vind om in de vroege ochtend te doen. En daar kies ik er op gevoel een paar uit. Meestal zijn het dingen die maar een paar minuten de tijd kosten. Een kaars branden en een ademhalingsoefening doen. Een paar pagina's in een inspirerend boek lezen. Een handmassage. Een dagboekpagina schrijven, of tekenen. En een CreativiTIJDskaartje trekken (die ik zelf maak). Een kleine en behapbare opdracht waarvan ik kan kiezen hoe ik die invul, en die me helpt om mijn blik te verruimen, om op nieuwe ideeen te komen, om te genieten van een moment en dat plezier mijn dag in te nemen. De komende tijd deel ik mijn CreativiTIJDskaartjes met je. Voor als je ook een steuntje in de rug kunt gebruiken om je creativiteit de ruimte te geven. Je vindt ze in mijn stories op Instagram. En ik deel ze in mijn nieuwsbrief. Als je die wilt ontvangen, dan kun je er hier voor inschrijven. |
|